Świat stawia przed człowiekiem coraz więcej pokus i dóbr. Powstaje przekonanie, że człowiek ma korzystać ze świata pełnymi rękami, ponieważ jest pod każdym względem wyjątkowy. Społeczno-towarzyski problemem staje się postawa roszczeniowa. Człowiek chce coraz więcej, nie zważając na koszty – niszczy środowisko, wymaga spełniania swoich zachcianek, nie dając w zamian nic od siebie. Postawa roszczeniowa jest bardzo częsta w obecnych czasach. Wynika głównie z wychowania i poczucia swojej wyjątkowości.
Kim jest człowiek roszczeniowy?
Społeczeństwo stało się w ostatnich latach bardziej roszczeniowe. Wynika to z większego dobrobytu i dostępności towarów i usług. Postawa roszczeniowa cechuje osoby uważające, że wszystko im należy się, które nie potrafią podać powodu, dlaczego tak myślą. Klasycznym przykładem jest sytuacja, kiedy dorosłe dzieci uważają, że rodzice nadal mają obowiązek finansowania ich życia (nieraz wystawnego podejścia do życia, np.: imprez, zakupu markowej odzieży, czy zagranicznych wyjazdów). Postawa roszczeniowa opiera się na założeniu, że cały świat ma być o moich stóp, wszystko ma być gotowe do skorzystania. Ludzie roszczeniowi nie szanują pracy innych, wychodzą z założenia, że efekty pracy innych mogą skorzystać, kiedy mają ochotę. Osoby roszczeniowe traktują innych ludzi jak maszynki do spełniania ich zachcianek. Postawa roszczeniowa jest przejawem niedojrzałości emocjonalnej.
Egocentryzm dziecka
Najmłodsi w wieku 2-7 lat przejawiają postawę egocentryczną. Jest to rozwojowe i zupełnie naturalne. Ważne jest, aby w tym okresie uczyć dziecko zachowań prospołecznych, np.: dzielenia się z innymi, uwrażliwiania na potrzeby innych, wspólnej zabawy. Jeżeli nie postawi się dziecku granicy jego postępowania i pozwoli na to, aby przejmowało zawsze inicjatywę, to w przyszłości pociecha, może stać człowiekiem agresywnym i obojętnym na los innych ludzi . Osoby, które w dzieciństwie nie nauczyły się zachowań prospołecznych w dorosłym życiu przejawiają agresję i przyrost w wielu przypadkach nieuzasadnionego poczucia kompetencji. Są to składniki postawy roszczeniowej.
Agresja i roszczeniowość
Postawa roszczeniowa charakteryzuje się wysokim poziomem oczekiwań wobec innych przy braku własnego zaangażowania. Osoba roszczeniowa często w sposób agresywny komunikuje swoje oczekiwania. Jest to osoba nieobliczalna. Inni w kontakcie z roszczeniowcem zastanawiają się, czy podołają aspiracjom. Postawa roszczeniowa nie zawsze wynika ze znajomości uwarunkowań, czy sytuacji. Bywa, że jest przejawem niechęci do podjęcia współpracy i próbą zniechęcania osób, z którymi trzeba by pracować.
Postawa roszczeniowa wyraża się w pokazaniu ważności swojej osoby oraz z chęci realizacji swoich celów przy jak najmniejszym wysiłku. Warto odróżnić realne wymagania wobec kogoś od roszczeniowości. Osoby roszczeniowe uchodzą za kłopotliwych partnerów i współpracowników, ponieważ deprecjonują osiągnięcia innych osób, co nie sprzyja budowaniu dobrej atmosfery w domu lub w pracy.
